ΚΡΙΣΙΜΟΙ ΔΙΑΛΟΓΟΙ: ΑΜΒΕΡΣΑ – ΑΘΗΝΑ

Το έργο Fish Story [Ιστορία ιχθύων] είναι το τρίτο ενός κύκλου με θέμα τη φανταστική και πραγματική γεωγραφία του κόσμου, σε στάδιο προϊόντος καπιταλισμού. To Sketch for a Geography Lesson [Σχέδιο για μάθημα γεωγραφίας] (1983) παρακολουθούσε τη σχέση του εικαστικού χώρου του γερμανικού Ρομαντισμού και των φραγμένων με συρματόπλεγμα συνόρων της αρένας του Ψυχρού Πολέμου. Οι Canadian Notes [Καναδικές σημειώσεις] (1986) εξέταζαν τη σχέση του τοπίου των μεταλλευτικών βιομηχανιών, της αρχιτεκτονικής των τραπεζών και της εικονογραφίας του τυπωμένου χρήματος, κινούμενες ανάμεσα σε μια τράπεζα μεταμφιεσμένη σε τοπίο και ένα βιομηχανικό τοπίο μεταμφιεσμένο σε τράπεζα.

Με το πέρασμα από τη σταθερότητα του γήινου τοπίου στη ρευστότητα της θάλασσας και την αποσταθεροποίηση της γεωπολιτικής ισορροπίας του κόσμου, η οποία ξεκινά το 1989, η ανάπτυξη και η αβεβαιότητα ενός μεγάλου έργου σε εξέλιξη ήταν θεμιτή. Οι χώροι επιλέχθηκαν με κριτήρια φιλοπαίγμονα αλλά και θεματικά. Οι επιλογές καθορίστηκαν γενικά από την αναζήτηση παρελθόντων και σύγχρονων κέντρων ναυτικής εξουσίας αλλά και περιφερειακών ζωνών, οι οποίες υποτάχθηκαν σε μία και μόνη κυριαρχία, όπως η περίπτωση του Μεξικού, ή εκείνων οι οποίες παγιδεύτηκαν ανάμεσα σε ισχυρά κέντρα εξουσίας, όπως η Κορέα και η Πολωνία.

Η σύλληψη του έργου το προόριζε εξαρχής για έκθεση αλλά και για βιβλίο, με εξελισσόμενα «κεφάλαια». Η τελική αλληλουχία των κεφαλαίων, των εικόνων και κειμένων μέσα σε αυτά, ταυτίζεται σχεδόν απόλυτα στην έκθεση και στο βιβλίο. Στην έκθεση παρουσιάζονται 105 έγχρωμες φωτογραφίες, διατεταγμένες στους τοίχους του εκθεσιακού χώρου. 26 ταμπλό με κείμενα παρατίθενται ανά ποικίλα διαστήματα – τα κείμενα αυτά είναι οι μαυρόασπρες φωτογραφίες, οι οποίες συνοδεύουν τις έγχρωμες. Η σχέση στον χώρο εικόνας με εικόνα, εικόνας-κειμένου, κειμένου προς κείμενο αποκτά, αναγκαστικά, διαφορετική μορφή στις σελίδες ενός βιβλίου. Επιπλέον, το βιβλίο επιτρέπει να συμπεριληφθεί ένα δεύτερο, παράλληλο κείμενο και έτσι μετατρέπεται σε ένα εντελώς διαφορετικό έργο. …

Η έκθεση Fish Story περιλαμβάνει επίσης δύο προβολές διαφανειών. Οι διαφάνειες δεν συμπεριλαμβάνονται στο βιβλίο, αν και οι πρόλογοί τους σχηματίζουν εδώ τον επίλογο. Οι προβολές σχεδιάστηκαν με στόχο να παράσχουν μια ξεχωριστή χρονική και εικαστική εμπειρία από εκείνη που προκαλούν οι εικόνες και τα κείμενα στους τοίχους. Κάθε προβολή αποτελείται από 80 διαφάνειες που προβάλλονται κάθε δεκαπέντε δευτερόλεπτα και σε άλλη αίθουσα προβολής, με λεζάντες και συνοδευτικό κείμενο το οποίο διατίθεται σε φυλλάδιο έξω από τον χώρο.

Άλαν Σεκούλα